Wieża oblężnicza

Początek wykorzystywania wież oblężniczych datuje się na czasy antyczne. W średniowiecznej Polsce były także wykorzystywane w czasie oblężeń rozmaitych grodów i zamków. Były to najbardziej skomplikowane, pod względem konstrukcji, machiny oblężnicze dlatego stosowano je wtedy, kiedy inne środki okazywały się nieskuteczne. Jednak trud włożony w budowę wieży zazwyczaj skutkował odniesieniem sukcesu. Obrońcy widząc zbliżające się machiny niejednokrotnie ulegali panice i poddawali twierdzę bez dalszego oporu. Wieża składała się z kilku pomostów bojowych, na których kryli się napastnicy gotowi do zaatakowania umocnień po kładce przerzuconej w wieży na szczyt muru lub wału. Nad ich bezpieczeństwem czuwali strzelcy, ulokowani na najwyższym piętrze wieży – kasztelu.

Kusza wałowa

Kusze wałowe i arkbalisty to broń oparta na powiększonej konstrukcji kuszy ręcznej – broni niezwykle popularnej w średniowieczu. Były one pierwowzorem lekkiej artylerii ogniowej. Mogły być stosunkowo łatwo przemieszczane z miejsca na miejsce służąc zarówno do zmasowanego ataku na określoną część umocnień jak i wzmocnienia obrony w słabiej chronionych miejscach fortecy. Z kusz miotano nie tylko ciężkie bełty ale także kule kamienne, żelazne i ołowiane na odległość około 600-700 metrów. Dzięki stosunkowo dużej szybkostrzelności i możliwości prowadzenia zmasowanego ostrzału nadawały się one znakomicie do rażenia siły żywej tak napastników jak obrońców natomiast mniej przydatne były do niszczenia wałów czy murów obronnych choć i do takich celów były, w razie potrzeby, wykorzystywane.

Perriere

Perriere jest niewielką machiną miotającą wyrzucającą pociski dzięki sile mięśni ludzkich. Były one najczęściej umieszczane na szczytach wałów i murów dzięki czemu można z nich było ostrzeliwać napastników na dużą odległość, utrudniając im zbliżenie się do szturmowanej twierdzy.Wyrzucano z nich kilkukilogramowe kamienne kule ale także fragmenty zniszczonych murów i belki drewniane na odległość około 100 metrów z częstotliwością jednego strzału na minutę. Jak na warunki średniowiecza była więc to broń szybkostrzelna i, dzięki wyszkolonej obsłudze, bardzo skuteczna.

Pluteja

Pluteje to rodzaj niezwykle prostej ale skutecznej konstrukcji chroniącej atakujących przed ostrzałem obrońców. Najprostszą odmianą plutei był wiklinowy kosz, pod którym mógł ukryć się jeden wojownik w czasie podchodzenia pod mury fortecy. W przypadku, kiedy konieczne było osłonięcie większej grupy zbrojnych konstruowano machiny o kształcie zbliżonym do dużej, najczęściej prostokątnej, tarczy zaopatrzonej w dyszel i koła co umożliwiało łatwe jej przemieszczanie. Zastosowanie grubych, niejednokrotnie obitych metalem i zabezpieczonych przed działaniem ognia, desek powodowało, iż pluteje chroniły skutecznie nie tylko przed pociskami artylerii przedogniowej ale także broni palnej. Dowodzi tego stosowanie metalowych plutei także w czasach współczesnych – chronieni nimi byli żołnierze walczący na frontach I wojny światowej. Kontynuacją plutei jest także tarcza chroniąca obsługę nowoczesnej armaty.

Hak niszczycielski

Haki niszczycielskie były używane podczas oblężeń zarówno przez oblegających jak i obrońców. Sam żelazny hak mocowano do długiej żerdzi, tą natomiast dla ułatwienia obsługi nierzadko podwieszano do ruchomego rusztowania. Atakujący używali haków do niszczenia lżejszych elementów umocnień, hurdycji, ostrokołów i do zrywania mostów zwodzonych. Obrońcom służyły natomiast do wywracania i niszczenia podtaczanych machin oblężniczych oraz porywania pojedynczych żołnierzy. Używany był też podczas bitew morskich do niszczenia takielunku i masztów wrogich okrętów, a następnie do przyciągnięcia ich przed abordażem.

Wineja

Głównym celem budowania winei w czasie średniowiecznych oblężeń było zabezpieczenie podejścia pod mury obleganej twierdzy. Niejednokrotnie taktyka wymagała wykonania podkopu albo zasypania odcinka fosy i wówczas wineje okazywały się bardzo przydatne chroniąc oddziały inżynierskie i saperskie w czasie akcji bojowej. Dzięki prostej i taniej konstrukcji można było, stosunkowo szybko, zbudować bezpośrednio na polu walki kilkanaście winei, które połączone ze sobą, tworzyły długi korytarz prowadzący napastników, bezpośrednio, w pobliże obleganego obiektu. Dachy winei okładano gałęziami lub skórami i workami z piaskiem co zabezpieczało machiny przed padającymi z góry pociskami czyniąc z nich bezpieczne schronienie dla dużej grupy wojowników.

Trebusz

Trebusz jest, bez wątpienia, najbardziej imponującą i groźną spośród średniowiecznych machin oblężniczych. Broń ta, działając na zasadzie przeciwwagi, mogła miotać pociski o wadze ponad 100 kilogramów na odległość do około 200 metrów. Dzięki temu trebusze znakomicie nadawały się do czynienia wyłomów w murach opasujących średniowieczne warownie. Z ich pomocą miotano także, poza mury, pociski zapalające w celu wzniecenia pożaru wewnątrz twierdzy czy ule z pszczołami dla spowodowania paniki i chaosu wśród obrońców. Trebusze były także bronią chemiczną a nawet elementami wojny psychologicznej – strzelano z nich zepsutym mięsem co mogło wywołać zarazę a czasem nawet głowami obrońców, poległych w czasie wypraw poza mury, dla obniżenia morale i zdolności bojowych pozostającej w twierdzy załogi.

Onager

Taran

Taran to niewątpliwie jedna z najstarszych, najprostszych ale zarazem najskuteczniejszych machin oblężniczych. Służył do rozbijania bram lub naruszania muru w najsłabszych miejscach celem otworzenia atakującym drogi do wnętrza obleganej warowni. Taran podtaczano w upatrzone miejsce i przystępowano do niszczenia przeszkody. Obrońcy starali się temu zapobiec przez przechwycenie belki i uniemożliwienie załodze tarana dalszych ataków. Tarany niejednokrotnie pokrywane były mokrymi skórami co miało zabezpieczyć je przed podpaleniem przez obrońców. Prosta konstrukcja, w której najważniejszą częścią była poziomo zawieszona belka, zakończona metalowym okuciem i osłonięta daszkiem przed pociskami obrońców umożliwiała budowę tarana bezpośrednio po obleganym obiektem a jego wielkość i ciężar belki można było dostosować do taktycznych wymogów konkretnego starcia.